![](/media/lib/475/n-bialykarzel-476f0ded96c87da77f3316617cbf6b4b.jpg)
Wpływ efektu pociemnienia grawitacyjnego na widmo rotujących obiektów
4 kwietnia 2022, 05:33Egzotyczne, szybko rotujące obiekty, są w kręgu zainteresowań astrofizyków. Polscy astronomowie próbują uzyskać informacje o warunkach fizycznych panujących we wnętrzu szybko rotujących gwiazd neutronowych. W pracy opublikowanej w The Astronomical Journal [PDF] wzbogacili analizy o efekty wynikające ze zjawiska pociemnienia grawitacyjnego.
![](/media/lib/497/n-latouwybrzezy-decae3e914d7ac0754442d98ba411d4b.jpg)
Wikingowie porzucili osiedla na Grenlandii z powodu suszy
24 marca 2022, 09:38Osadnicy ze Skandynawii żyli na południu Grenlandii przez ponad 450 lat. Nagle, w XV wieku całe osadnictwo zniknęło. Naukowcy wymieniali wiele możliwych przyczyn tego zjawiska, od spadających temperatur przez zarazę po złe zarządzanie zasobami. Teraz odkryto dodatkowy czynnik, którzy mógł spowodować porzucenie grenlandzkich osad – suszę.
![](/media/lib/496/n-susza-63a19cd1eb94b23d8ef0de80630bc6b9.jpg)
Hydrolog z IMGW: susza zagraża polskim rzekom; pustynnieją obszary kilku regionów
21 marca 2022, 06:59Najbardziej zagrożone suszą są rzeki spływające do środkowej Odry i Wisły. Wysychające warstwy gleby spowodują dalsze pustynnienie obszarów na Kujawach, Pomorzu, w Wielkopolsce i na Lubelszczyźnie. To wynik braku opadów i wyższych temperatur – poinformował hydrolog i rzecznik IMGW Grzegorz Walijewski.
![](/media/lib/495/n-manipulator-879a8fc85629caceb803565afc35af3e.jpg)
Sukces napromieniania materiałów w sondzie ISHTAR w reaktorze MARIA
15 marca 2022, 06:50Pełnym powodzeniem zakończyły się prace prowadzone przez zespół reaktora MARIA, związane z badaniem materiałów konstrukcyjnych dla reaktorów czwartej generacji chłodzonych helem. Wykonana przez nich sonda ISHTAR (Irradiation System for High-Temperature Reactors) opuściła rdzeń reaktora, a znajdujące się w niej napromienione próbki zostały przekazane do dalszych badań.
![](/media/lib/453/n-sztuczna-inteligencja-7d96b858128c3ef424ea0d120d7d557e.jpg)
Naukowcy trenują sieci neuronowe do wykrywania uwolnień toksyn w czasie rzeczywistym
10 marca 2022, 12:05W sytuacji, gdy dochodzi do wykrycia uwolnienia substancji niebezpiecznych, najważniejsze jest szybkie i precyzyjne zlokalizowanie źródła uwolnienia oraz przewidzenie kierunku rozchodzenia się substancji. Używane obecnie modele dyspersyjne wymagają bardzo dużych zasobów obliczeniowych. Mogą jednak zostać zastąpione przez modele bazujące na Sztucznych Sieciach Neuronowych
![](/media/lib/494/n-hiawatha2-fd7901731c06022b8de5b45d841c0b4e.jpg)
Kilka milionów lat po zagładzie dinozaurów na Ziemię spadła kolejna duża asteroida
10 marca 2022, 10:27W 2015 roku odkryto pierwszy krater uderzeniowy pod lodami Grenlandii. Hiawatha ma 31 kilometrów średnicy i powstał w wyniku upadku asteroidy. Dotychczas sądzono, że do katastrofy mogło dojść nawet ok. 12 000 lat temu. Jednak duńsko-szwedzki zespół naukowy przeprowadził datowanie krateru i stwierdził, że jest on znacznie starszy. Jego praca kończy spekulacje mówiące, że ludzie mogli być świadkami uderzenia, a Hiawatha to przyczyna ochłodzenia znanego jako młodszy dryas.
![](/media/lib/494/n-czaszka-76c7a9fc9c7d13f5c08985b38e36d8be.jpg)
Najstarsza znana operacja ucha miała miejsce w epoce kamienia
7 marca 2022, 17:43Na pochodzącej sprzed 5300 lat czaszce kobiety znaleziono najstarsze znane nam dowody na przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego ucha. Czaszka pochodząca z dolmenu „El Pendón” została znaleziona w 2018 roku. Zmarłą była kobieta w wieku 35–50 lat.
![](/media/lib/494/n-nasaprobka-44e440646b680e753c405d7ca20a5887.jpg)
Po 50 latach NASA otwiera pojemnik z próbkami z Księżyca
7 marca 2022, 12:31Po 50 latach NASA otwiera jedną z nienaruszonych dotychczas próbek księżycowego gruntu zebranych w czasie misji Apollo. Jej badania prowadzone są w ramach programu Artemis, powrotu człowieka na Srebrny Glob.
![](/media/lib/493/n-nanomembrany-5571b6097a627de69eb5faba42f0597c.jpg)
Polsko-niemiecki zespół stworzył nanomembrany działające jak sztuczne mięśnie
28 lutego 2022, 08:26Naukowcy z Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Instytutu Maxa Plancka w Moguncji stworzyli membrany z polidopaminy, które kurczą się pod wpływem światła oraz zmian temperatury czy wilgotności. Membrany wykonano ze sztucznego polimeru, który wzorowany jest na naturalnej substancji produkowanej przez małże.
![](/media/lib/492/n-traszka-e87e6dfbdfed91cd429e85389f6b73c6.jpg)
Traszki wędrują - patrz pod nogi, uważaj, jadąc rowerem czy wózkiem
25 lutego 2022, 11:04Herpetolodzy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP) apelują o patrzenie w okresie przedwiośnia pod nogi, by nie zdeptać traszek wędrujących do zbiorników wodnych. Nasza czujność zwiększa ich szanse na przeżycie.